Przypomnij sobie swoją ostatnią kłótnię. Czy wyniknęła ona z różnicy zdań? A może po przemyśleniu, stwierdzasz, że nie była to wcale podstawa do sprzeczki?

W tym artykule chcemy przedstawić model, który całkowicie zmieni twoje podejście do kłótni i nieporozumień. Model zaproponowany przez Friedemanna Schultza von Thuna. Von Thun to niemiecki psycholog i zarazem ekspert w zakresie komunikacji inter- i intrapersonalnej. Stworzony przez niego model komunikacyjny zakłada, że komunikat możesz usłyszeć na 4 różnych płaszczyznach.

Wyobraź sobie sytuację. Jesteś kierowcą, wieziesz ze sobą pasażera i zatrzymujecie się na czerwonym świetle. Po chwili pasażer mówi do Ciebie: „Jedź, masz zielone”. Co sobie myślisz? Pomyślisz „Okej, mam zielone światło, jadę” czy może „Pewnie mu się spieszy, będę jechać szybciej” albo „Nie oceniaj mnie, że jestem złym kierowcą”?

Zapewne każdy z Was pomyślał nieco inaczej. Ale dlaczego? 

Możesz usłyszeć komunikat z 4 różnych perspektyw. To, jak zrozumiesz komunikat, zależy od tego, które ucho jest u Ciebie bardziej rozwinięte i wyczulone. Używając danej pary uszu, skupiamy się na konkretnej części przekazu, często pomijając przy tym inne kwestie. Wyróżnione przez von Thuna 4 pary uszu to:

• ucho rzeczowe,
• ucho apelu,
• ucho relacji,
• ucho ujawnienia siebie.

Sprawdź, których uchem słuchasz w teście poniżej. 

WIĘKSZOŚĆ ODPOWIEDZI A – Ucho Rzeczowe 

Jako odbiorca komunikatu skupiasz się najczęściej na informacji rzeczowej zawartej w komunikacie. Bardzo prawdopodobne, że w wielu sytuacjach ułatwia Ci to życie. Umiejętność słuchania Uchem Rzeczowym przydaje się przede wszystkim wtedy, gdy kluczową rolę dla rozmowy odgrywają konkretne dane i fakty. Potrafisz wyłowić je z rozmowy, skoncentrować się na jej bezpośredniej treści i nie szukasz w niej drugiego dna. Może się jednak zdarzyć, że taka interpretacja komunikatu będzie zbyt powierzchowna. W takim wypadku przegapisz ważne informacje dotyczące zamiarów nadawcy oraz emocjonalnego wydźwięku komunikatu. 

WIĘKSZOŚĆ ODPOWIEDZI B – Ucho Ujawniania Siebie 

W rozmowie koncentrujesz się przede wszystkim na tym, co nadawca komunikatu przekazuje o sobie samym. Potrafisz rozszyfrować nadawcę pod względem jego uczuć, emocji i przekonań. Umiejętność ta jest bardzo użyteczna. Dzięki niej możesz dobrać odpowiednią strategię komunikacyjną i dopasować ją do aktualnego stanu Twojego rozmówcy. Pomoże Ci to nie tylko w kontaktach z bliskimi, ale również podczas negocjacji biznesowych. Jeśli jednak nadużywasz Ucha Ujawniania Siebie możesz mieć tendencję do nadinterpretowania słów Twoich rozmówców. Jest to szczególnie szkodliwe, gdy mamy do czynienia z emocjami negatywnymi. Nadinterpretacja takich komunikatów sprawi, że będziesz widział problemy tam, gdzie być może wcale ich nie ma. 

WIĘKSZOŚĆ ODPOWIEDZI C – Ucho Relacyjne 

Jako odbiorca komunikatu koncentrujesz się w szczególności na tym, co dany komunikat mówi o Twojej relacji z nadawcą. Chodzi tu nie tylko o rodzaj relacji, która łączy Cię z Twoim rozmówcą, ale również o to, co Twój rozmówca myśli o Tobie. Zwracasz uwagę nie tylko na treść komunikatu, ale również na jego kontekst, który niejednokrotnie ma ogromne znaczenie dla rozmowy. Nadużywanie Ucha Relacyjnego może jednak doprowadzić do tego, że w rozmowach koncentrować się będziesz zbytnio na akceptacji ze strony Twojego rozmówcy. Może się zdarzyć, że będziesz się przez to czuł niepewnie. 

WIĘKSZOŚĆ ODPOWIEDZI D – Ucho Apelu 

Odbierając komunikat koncentrujesz się przede wszystkim na tym, jakiej reakcji oczekuje od Ciebie rozmówca. Nie skupiasz się jedynie na powierzchowności komunikatu, ale patrzysz głębiej. Potrafisz czytać między wierszami i odgadywać intencje nadawcy. Jesteś osobą pomocną i potrafisz zaskarbić sobie wdzięczność Twoich rozmówców. Jeśli jednak masz tendencję do nadużywania Ucha Apelu, możesz skupiać się zbytnio na spełnianiu życzeń Twojego rozmówcy, przez co poczujesz się przez niego zdominowany.

Komunikacja może być łatwiejsza!

Zauważ, że sama świadomość istnienia koncepcji 4 uszu von Thuna ułatwia  komunikację interpersonalną. Znajomość tej koncepcji pozwoli Ci na bardziej świadomą reakcję, zrozumienie reakcji Twojego rozmówcy lub szybsze zdiagnozowanie nieporozumienia. Następnym razem, gdy odbiorca Twojego komunikatu zareaguje w inny sposób niż tego oczekujesz, będziesz wiedzieć, że nie miał złych intencji – wyjaśnij sprawę od razu, ot tak unikniecie konfliktu. 

Na koniec zostawimy Cię z myślą, ile konfliktowych sytuacji wyniknęło z rzeczywistej różnicy zdań i poglądów, a ile to zwyczajne nieporozumienia?

Czemu interesuje nas komunikacja? Jest to nieodłączna część naszej pracy. Poznaj Armatis i nasze oferty w zakładce: Praca.

Artykuł powstał we współpracy z firmą Armatis.